Aktif-Pasif güvenlik sistemleri

Misafir

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Aktif Güvenlik Sistemleri
1_ABS(Anti-lock Brake System)
2_EBD(Electronic Brake-force Distribution)
EBP(Electronic Brake Proportioning)
3_LSPV(Yük Kontrollü Fren Gücü Dağıtımı)
4_BAS(Panik Fren Destek Sistemi)
5_ASR, ETC, TCS(Patinaz Önleme Sistemleri)
6_ESP, VCS(Savrulma Kontrolü)
7_ROP(Devrilme Kontrolü)
8_CC(Hız Sabitleyiciler)
ACC(Akıllı Hız Sabitleyiciler)
9_Kablolu Sürüş SistemLeri
10_Elektronik Fren
11_EHB(Elektro-Hidrolik Fren)
12_EMB(Elektro-Mekanik Fren)
13_Elektronik Direksiyon Kontrolü
14_ADR (Otomatik Mesafe Kontrol Sistemi)
15_Retarder

Pasif Güvenlik Sistemleri
1_Air-Bag
2_Emniyet Kemeri ve Emniyet Kemer Gerdiricileri
3_Immobilizer
4_Gündüz Işıkları
5_Park Yardımcısı
6_Rota Bulma
7_Otomatik Klima
8_Akıllı silecek
9_Elektronik El Freni
10_Sunroof
11_Kapi Kilit Mekanizmaları
12_Alarm

1_Abs(Kızaklamayı önleyici Sistem)
İlk kez 1936 yılında Almanya'da geliştirilen ve patenti alınan ABS, Almanca "antiblockiersystem." teriminden kısaltılmıştır ve İngilizcesi de benzer anlamdaki Anti-lock Brake System dir. ABS, her tekerleğin yakınında dönme hızını algılayarak tekerleklerin çekiş kaybettiği ve kilitlenmek üzere olduğunu algılayan sensörlere sahiptir.

Kilitleme önleyici sistemin görevi, ani frenleme sırasında fren disklerin kilitlenerek aracın kaymasını önlemektir. Yani; frene çok sert basılmış olsa bile aracın durdurulması en güvenli mesafede sağlanır ve tekerleklerin kayması önlenir. Ayrıca, ABS li fren sisteminde tekerlekler kayma sınırında tutulduğu için fren izi oluşmaz. Pahalı bir sistemdir.
ABS nasıl çalışır?
Sürücü dört-tekerlek ABS ‘li bir taşıtın fren pedalına sertçe bastığında, sistem otomatik olarak fren basıncını dört tekerlekte düzenleyerek, tekerlek kilitlenmesini önlemek üzere her tekerleğin fren basıncını bağımsız olarak ayarlar. ABS, frenleri saniyede 18 defa Kadar pompalayarak, sürücülere belirli ölçüde yönlendirme yeteneği kazandırmaktadır.

Fren pedalı ile fren basıncı oluşturma aşaması
ABS Fren Sisteminin Parçaları (BOSCH marka)
1 Ana silindir 5 Elektronik kontrol ünitesi
2 Selenoid valf 6 Dönüş pompası
3 Fren balatası 7 Toplayıcı
4 Hız sensörü 8 Toplayıcı
2_EBD(Electronic Brake-force Distribution)
Frenleme esnasında ön lastikler üzerinde yük artarken arka lastikler üzerindeki yük azalmaktadır. Frenlem yükle bağlantılı olduğu için arka tekerlere gelen yük az olduğu için ön tekerlerden daha önce kızaklama başlar bu nedenle
ABS arka tekerlerde daha önce devreye girer. İşte EBD sistemi Fren basıncını bu yük dengesizliğini giderecek şekilde ön ve arka akslara dağıtmaktadır. Yani sert frenleme durumunu da ön aksa daha çok, arka aksa daha az fren gücü yollamaktadır. Bu sayede arka tekerlerin kızaklama ihtimali azaltılmış olur.
Çalışması: EBD sistemi ABS ile birlikte çalışan yardımcı sistemlerden biridir bu yüzden basınç kontrol görevini de ABS mikro işlemcisi üstlenmektedir. Bu işlemci frene basma işlemiyle orantılı olarak arka aksa giden basınç miktarını azaltır.
Tekerlekleri sürekli kontrol eder teker kızaklama yaparsa arka aks basıncını daha da düşürür Ön-Arka basınç farkı ABS kutusu içresindeki dağıtım valfleri ile ayarlanır.

3_LSPV(Yük Kontrollü Fren Gücü Dağıtımı
LSPV yalnız başına veya EBD ile birlikte çalışan benzer bir frenleme gücü oranlama sistemidir.

Frenleme anındaki dinamik yük değişiminin ötesinde aracın boş veya dolu kaynaklanan statik yükü(dingil yükü) de göz önüne alarak fren gücünü dağıtır.

LPSV arka şasi üzerine monte edilen bir valftir. Valfe kumanda eden kol arka dingile veya arka stabilizatör çubuğuna bağlanır. Arka dingildeki yük arttıkça şase ile dingil arasındaki mesafe azalacak yük azalınca tam tersi olur buna bağlı olarak kol hareket eder kolun açısına göre valf hidrolik basıncını ayarlamaktadır.

Sistem sadece arka fren gücünü kontrol etmekte ön aks fren basıncını doğrudan tekerleklere uygulanmaktadır. Bu sayede ABS li veya Abs siz sitemlerde kullanılabilir
4_BAS(Panik Fren Destek Sistemi)
ARAŞTIRMALAR GÖSTERMİŞTİR’Kİ BİRÇOK SÜRÜCÜ ACİL DURUMDA YETERİNCE FREN PEDALINA BASMAMAKTADIR. BU SÜRÜCÜ PEDALA YETERİNCE KUVVETLİ BASMADIĞINDA FRENİN MÜMKÜN OLAN MAXİMUM ETKİSİNE ULAŞMADIĞI ANLAMINA GELİR.
BU SEBEPTEN DOLAYI SÜRÜCÜYÜ KRİTİK DURUMLARDA DESTEKLEMEK İÇİN FREN ASİSTANI GELİŞTİRİLMİŞTİR
FREN ASİSTANI OLMAYAN ARAÇ FREN ASİSTANI OLAN ARACA GÖRE ABS AYAR
BÖLGESİNE DAHA GEÇ ULAŞIR VE BU YÜZDEN FRENLEME MESAFESİ UZAR.

5_ASR, ETC, TCS(Patinaj Önleme Sistemleri)
ASR, harekete geçme ve hızlanma sırasında, tekerleklerin patinaj yaparak kaymasını engeller
Bu sistem ABS li araçlarda uygulanır. Yani; ASR sitemi ABS ile birlikte monte edilir. Çünkü; elektronik kumanda cihazı ve devir sayısı algılayıcısı ortak olarak kullanılır.
ABS nin hızı kademeli olarak yavaşlatılma görevi, ASR de hızın kademeli olarak artırılması şeklindedir.
Çalışması: Aracın ilk kalkış esnasında tam gaz verilmiş ise; elektronik gaz pedalı üzerinden yakıt girişi ayarlanarak (gaz kelebeği ile) devir sayısı bir miktar düşürülür.
Buna rağmen tekerlekler hala patinaj noktasında ise; devirin ani artmasına bağlı olarak diskler frenlenir. Bu aşamada elektronik beyin, devir sayısına bağlı olarak devreye girer.
Sistemi, frenler ve motor yönetim sistemini birlikte kontrol ederek, tahrik tekerleğinin çekiş yeteneği kaybolduğunda bu durumu algılayarak tekerlek hareketini yavaşlatmakta ve kaymalarını önleyerek, sürücüye yanal ve uzunlamasına dinamik kontrol yeteneği sağlamaktadır. Bu özellik, özellikle çekiş yeteneğinin azaldığı kumlu, karlı, yağmurlu yol koşullarında yararlı olmaktadır.
Hangisi olursa olsun, sistem motor tarafından gönderilen torku azaltmak yoluyla devreye girer veya ABS ile koordineli olarak her bir tekerleği bağımsız olarak frenler.
Çekiş kontrolü de ABS gibi modern taşıtlar için önemli bir güvenlik özelliği haline gelmektedir. Ancak yeteneklerinden tam olarak yararlanmak için, geleneksel sürüş stillerinden buna bilinçli bir geçiş yapmak gerekmektedir.
Çekiş kontrol yeteneği olan bir taşıta sahipseniz, ABS’de olduğu gibi sistemin karakteristiklerini öğrenmek için güvenli bir alan bularak test sürüşleri yapın. İlave sürüş bilgileri için aracın kataloğunu okumayı da ihmal etmeyin.
ASR tipleri
Sınırlı kaymalı diferansiyel
Fren sistemi çekiş kontrolü
Aktarma organları çekiş kontrolü
6_ESP, VCS(Savrulma Kontrolü)
Çalışma Prensibi: ESP için ek algılayıcılar gerekir
1_direksiyon dönüş açısı algılayıcısı
2_Fren pedalı konum algılayıcısı
3_Yanal kuvvet algılayıcısı
4_Savrulma algılayıcısı
ESP, VCS sistemi ABS ve ASR nin işlevlerini içermektedir.

Virajlarda ve ani dönüşlerde merkez kaç kuvvetinin yana doğru olması nedeni ile araç hızının azaltılması gerekir.

Bunun için VSC sistemi motar kumanda sistemine CAN veri yolu aracılığı ile bilgi göndererek motor gücünün azaltılması nı sağlar
Viraj içinde iki türlü savrulma vardır. Birincisinde arka tekerlerin yana kaymasıyla araç virajıniçine savrulur. Bu durumda VCS mikroişlemcisi dış ön tekerleğe fren uygulayarak araç yönünün düzeltilmesini sağlar. Ön tekerlerin yana kaymasında ise araç virajın dışına çıkar. Bu durumda ise içteki arka tekerlek frenlenir. VCS aracı hareketlerine göre farklı kombinasyonlar da uygulayabilir VCS sistemi tekerleklere fren uygulamak için ABS den faydalanır

7_ROP(Devrilme Kontrolü)
Minibüs, Kamyon, Treyler vb. büyük araçlar ile arazi taşıtlarında daha yüksek olduklarından özellikle yüklü iken ağarlık merkezleri yerden daha yüksektedir.

Yüksek ağarlık merkezinden dolayı uygulanan yanal kuvvet hızlı girilen virajlarda aracın devrilmesine yol açacaktır.

Kaba bir hesapla ağarlık merkezi tekerlek kenarı açısı 40 den fazla açı olursa aracın devrilme riski mevcuttur.

Bu tur araçlarda VCS mikro işlemcisine basit bir algoritma eklenerek sistemin ROP kabiliyetini kazanması sağlanır.

Devrilme kontrolünü üstlenen denetleyici tekerlek hız algılayıcıları ile yanal kuvvet algılayıcısından aldığı verileri değerlendirerek araç savrulmasa bile aşırı bir merkez kaç kuvveti hissettiğinde araç hızını düşürerek sistemleri harekete geçirerek güvenli hareketi sağlar.

8_CC(Hız Sabitleyiciler) ACC(Akıllı Hız Sabitleyiciler)
Akıllı hız kontrol sistemi veya ayarlanabilen mesafe kontrol sistemi olarak ta adlandırılmaktadır.
ACC sistemleri; CC sistemine ek olarak, önünde seyreden diğer araçları algılar ve öndeki araçla arada emniyetli bir mesafenin bırakılması için aracın hızını öndeki aracın hızına göre düzenleyen bir sistemdir.
AKILLI HIZ KONTROL SİSTEMİ VE MESAFE ÖLÇÜMÜNÜN YAPILMASI
Öndeki Aracın Göreceli Hızı Ve Aradaki Mesafe Sürekli Ölçülür.
Gerekli emniyet mesafesi araç hızı ile orantılı olarak değişir.
Araç hızlı giderken mesafe fazla, yavaş giderken ise az olmalıdır.
Şeridin boş veya öndeki aracın hızlı gittiği durumlarda sistem CC gibi davranır.
Ancak önde daha yavaş giden bir araç algılandığında araç hızı da otomatik olarak düşürülür.

AKILLI HIZ KONTROL SİSTEMİNDEKİ ÖN TEDBİRLER
Hız Ayarlama
Uyarı veya Uyarma
Frenleme
Direksiyon veya Yönlendirme
Ön-Çarpışma (Ön Gerilimli Emniyet Kemeri, Hava Yastığı, Yaya Koruma, Frenleme Işıkları...)

LAZER RADAR SENSÖRÜNÜN ÖNDEKİ TAŞITI ALGILAMASI
1 . Lazer Radar
2 . Kumanda / İşletme
Butonları
3 . Kontrolör
4 . Motor ve Vites Kutusu

ACC HIZ KONTROL SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
SİSTEM, trafiğin akışıyla seyir davranışlarını koordine ederek sürücünün yorgunluk ve stresini azaltır. Dolayısıyla sürüş ve yol emniyeti sağlar.
Yeterli frenleme etkinliği ile oldukça kullanışlı bir sistemdir.
ACC SİSTEMİ, hem gaz kelebeğini hem de frenleri kontrol edebilir.
FRENLEME KONTROLÜ,
Sürücüsü tarafından yavaşlatılan bir taşıtla kıyaslanabilecek kadar düzgün yavaşlama temin etmektedir.
HASSAS DALGALI RADARLARIN KULLANILMA SIYLA;
Sistem, değişik hava koşullarına rağmen öndeki trafik durumunu algılayabilmektedir.

9_Kablolu Sürüş SistemLeri
Kablolu sürüş hızlanma yönlenme ve yavaşlama bu üç işlemde makanik bağlantıyı kaldırıp daha rahat bir hareket iletimi sağlamayı sağlayan bir sitemdir.

10_Elektronik Fren
Öğrendiğimiz bütün sistemlerin ortak özelliği fren sistemine müdahale etmeleridir.
Elektronik fren sistemi pedalı ile tekerlekler arasındaki hidrolik bağlantıyı tamamen kaldırmayı hedef edinmiştir. Frenleme işlemi her durumda Elektronik Kontrol Birimi tarafından yönetilir.

11_EHB(Elektro-Hidrolik Fren)
Bu sistemde pedal birimi, Yüksek Basınç Üreticisi ve Hidrolik Modülatör bulunmaktadır.
Frene basıldığında BAS fren pedali konum algılayıcısı sinyali EHB ye iletir mikroişlemci bu bilgi ile birlikte diğer bilgileride değerlendirip hidrolik modülatöre sinyal göndererek panik fren veya savrulma durumunda aracın yavaşlatılması sağlanır

12_EMB(Elektro-Mekanik Fren)
EHB ye karşı geliştirişmi olan sistemde hidrolik parçalar kaldırılıp fren basıncı elektro mekanik parçalarla sağlanmaktadır.

13_Elektronik Direksiyon Kontrolü
Hidrolik elemanları ortadan kaldırıp sürücünün hareketlerine bağlı olarak elektirik sinyallare dönüştürerek hereket tekerlere iletilir.
Çarpışma önleme, Savrulma kontrolü, Şeritte tutma gibi denetlemeler tek bir denetleyici ile sağlanır.

14_ADR (Otomatik Mesafe Kontrol Sistemi)
Otoamtik mesafe kontrol sistemi konforu arttıran bir sürüş yardımı sistemidir. Seyir esnasında sürücünün işini hafifletir ve bu sayede aktif güvenliğe katkıda bulunur.
ADR
Otomatik mesafe kontrol sistemi, alışılagelmiş hız kontrol sisteminin(GRA) geliştirilmiş şeklidir.
GRA, araç hızını sürücü tarafından ayarlanmış bir geğerde tutar.

ADR sistemi, bu konfor işlemini aynı tarzda gerçekleştirir. İlaveten, önde giden aracın hızı kendi aracınızın hızından daha az olduğu takdirde arac hızı ondeki aracın hızına uyarlanır.

15_Retarder
 Retarder ağır vasıtaları güvenli ve etkin bir şekilde yavaşlatan yüksek verimli hidrolik sistem çalışan, sürtünmesiz, aşınmasız bir fren sistemidir.
Neden Retarder?
 Balatalı sistemlerin fren güçlerinin sınırları vardır. Balataların ateş topuna dönecek kadar ısınma noktasına ulaştığı anlar olur.
 Günümüz ihtiyaçlarına uygun güçlü motorlar üretildi ama bu gücü durduracak retarder dışında başka yeni bir fren sistemi geliştirilemedi.
 Retarder, şaft ile birlikte dönen rotorun hızını keserek frenleme etkisi yapar. Rotor ve stator arasına basılan yağ, rotorun kınetic enerjisini statotor vasıtasıyla ısı enerjisine dönüştürdüğünden bu frenleme sırasında herhangi bir aşınma olmaz.
 Rotor ve stator arasına basılan yağın basıncı ve miktarıyla doğru orantılı artan kademeli frenleme gücü ile aracın karşılaştığı her durum için gerekli frenleme sağlanır.
 Balatalarının kullanımı azaldığı için tekerler ısınmaz. Bu sayede balataların, kampanaların ve lastiklerin ömrü uzar.
Hidrodinamik olarak çalışan Voith Retarderlerin yapısı son derece basittir. İki özel açıya sahip döner kanatlı disk birbirlerinin karşısına yerleştirilmiştir. Rotor (kırmızı çark) ve Stator (mavi çark). Bunların arasında yer alan odacıkta ise yağ bulunur. Rotor aracın kardan miline bağlıdır. Stator ise Retarderin gövdesine sabitlenmiştir.
Kardan milinin hareketi ile dönmeye başlayan rotor odacıkta bulunan yağı harekete geçirir. Yağın hareketi Stator tarafından geciktirilir. Bu geciktirme işlemi de Rotorun dönüşünü yavaşlatır.
Bu yavaşlatma sırasında doğan sürtünme ısısı aracın soğutma sistemi sistemi aracılığı ile dışarı atılır
Retarder'in fiziksel randıman kapasitesi ancak soğutma sisteminin kapasitesi ile sınırlıdır. Profesyonel bir sürücünün soğutma sistemini, doğru vites seçimi sayesinde zorlamaması Retarder'in kapasitesini artırır.
Soğutma sisteminde aşırı ısınma,
Retarder'in kumanda elektroniği ile otomatik olarak engellenerek kontrol altında tutulur. Aşırı ısınma durumunda retarder kendini devre dışı bırakır ve motoru korumaya alır.

BUNUN SLAYT YAPILMIS ŞEKLİ İNDİR

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.][Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]